Kluczowe kompetencje menedżera przyszłości

Żyjemy w dynamicznej, wciąż zmieniającej się rzeczywistości, w której kluczową wydaje się być zdolność do przewidywania zmian, które będą zachodziły zarówno na rynku finansowym jak i na rynku pracy. Odpowiedź na pytanie jakie kompetencje będą najważniejszymi w przyszłości pozwala przewidzieć trendy w zakresie edukacji i usług rozwojowych z jakimi będziemy mieli do czynienia w najbliższych latach.

Gdańska Fundacja Kształcenia Menedżerów w połowie 2018 r. przeprowadziła badanie mające na celu zweryfikowanie opinii menedżerów na temat tego jakie kompetencje będą wymagane w przyszłości (powyżej 5 lat od dnia dzisiejszego) w porównaniu z kompetencjami kluczowymi w chwili obecnej.

Uczestnikom zadano następujące pytanie:

„Oceń kompetencje istotne dla menedżera pracującego  (w Polsce)  obecnie oraz w przyszłości w skali 1 do 6 (gdzie 1 oznacza „zupełnie nieważna” a 6 oznacza „bardzo ważna”)”.

Uczestnicy oceniali 33 kompetencje.

 

Badanie przeprowadzono na grupie 320 osób będących uczestnikami programów rozwojowych prowadzonych przez GFKM. Spośród respondentów, 257 (80,3%) osób pracowało na stanowisku zarządzającym (kierownik, dyrektor lub członek zarządu), pozostałe 63 (19,7%) na stanowisku specjalistycznym. Większość uczestników badania (68,4%) stanowili mężczyźni, kobiety stanowiły 31,6% respondentów.


Wyniki badania

Ocena ważności kompetencji dzisiaj

 

Do kompetencji menedżerskich najważniejszych w chwili obecnej, uczestnicy badania zaliczają umiejętność działania pod presją, nadawanie priorytetów zadaniom oraz zdolność podejmowania decyzji. Wyniki prezentuje poniższy wykres.

Wykres 1 Najważniejsze na dzień dzisiejszy kompetencje menedżerskie wg uczestników badania (N=320)

Do najmniej istotnych kompetencji w chwili obecnej uczestnicy badania zaliczyli współpracę międzykulturową, empatię oraz zarządzanie emocjami.

 

Ocena kompetencji przyszłości

Według prognoz uczestników badania, najważniejszymi kompetencjami wymaganymi na stanowiskach menedżerskich za minimum 5 lat będą: szybkie reagowanie na zmianę, gotowość do ciągłego uczenia się oraz zdolność podejmowania decyzji.

 

Wykres 2 Najważniejsze kompetencje menedżerskie przyszłości wg uczestników badania (N=320)

Do najmniej istotnych kompetencji przyszłości uczestnicy badania zaliczają: empatię, wykorzystanie intuicji w procesach decyzyjnych oraz szczerość i otwartość w kontakcie z pracownikami.


 

Wnioski

Menedżerowie pracują pod presją, co z ich emocjami?

W wynikach badania wyłania się obraz menedżera pracującego pod presją. Świadczy o tym najwyższy wynik tej kompetencji z perspektywy dnia dzisiejszego (5,02). Co ciekawe, kompetencja ta w ocenie badanych będzie jeszcze bardziej potrzebna w przyszłości (5,2).

W tym kontekście, interesujące wydają się niskie wyniki kompetencji związanych z emocjami i relacjami. Kompetencja „empatia” zajęła przedostatnie miejsce z perspektywy ważności w dniu dzisiejszym oraz ostatnie pod kątem kompetencji przyszłości. Również na szarym końcu znalazły się kompetencje dotyczące zarządzania emocjami oraz szczerości w kontaktach z pracownikami.

Istnieją co najmniej dwa sposoby wyjaśnienia tego zjawiska.

Po pierwsze, w grupie badawczej przeważali mężczyźni (68,4% badanych), dla których powyższe kompetencje nie są umiejętnościami kluczowymi. Świadczy o tym na przykład różnica w postrzeganiu jak ważna będzie kompetencja „zarządzanie emocjami” w przyszłości pomiędzy mężczyznami (4,66) a kobietami (5,12).

Po drugie, sporą część grupy badawczej (41,6%) stanowili przedstawiciele firm państwowych, w których ze względu na swoją specyfikę, mniej uwagi zwraca się na relacyjność czy empatię w kontaktach służbowych. Świadczy o tym fakt znaczących różnic w ocenie przyszłościowej ważności kompetencji „zarządzanie emocjami” pomiędzy przedstawicielami firm państwowych (4,71), a firm z kapitałem zagranicznym (5,14).

Warto jednak zwrócić uwagę, że pracownicy zarówno firm państwowych jak i prywatnych uważają, że zarządzanie emocjami będzie o wiele ważniejsze w przyszłości. Wzrost oczekiwań co do tej kompetencji widać szczególnie u uczestników badania pracujących na stanowiskach specjalistycznych, którzy dzisiaj jej ważność oceniają na poziomie 4,05, a w przyszłości na aż 5,15.

 

Podejmowanie decyzji i zarządzanie zadaniami zawsze na czasie

Wśród kompetencji, które  budzą największe zainteresowanie zarówno w dniu dzisiejszym jak i w perspektywie przyszłości są umiejętności związane z podejmowaniem decyzji i zarządzaniem zadaniami. Kompetencja „zdolność podejmowanie decyzji” znalazła się na trzecim miejscu pod względem ważności zarówno w dniu dzisiejszym jak i w prognozach na przyszłość. Kompetencja „nadawanie priorytetów zadaniom” znalazła się kolejno na drugim (dzisiaj) i piątym (przyszłość). Wysoko oceniana jest również gotowość do uczenia się – w rankingu kompetencji ważnych dzisiaj znalazła się na jedenastym miejscu, z perspektywy przyszłości znalazła się na drugim miejscu oraz motywowanie – miejsca kolejno dwunaste i ósme.

 

Narastająca zmienność otaczającego nas świata

Ranking kompetencji, które w opinii badanych będą ważne w przyszłości, „wygrywają” kompetencje dotyczące przystosowywania się do zmieniającej się rzeczywistości. Do tej kategorii można zaliczyć następujące kompetencje z pierwszej dziesiątki „umiejętności przyszłości”:

  • Szybkie reagowanie na zamiany (miejsce 1)
  • Gotowość do ciągłego uczenia się (miejsce 2)
  • Otwartość na nowe pomysły i działania (miejsce 3)
  • Aktywne poszukiwanie nowej wiedzy (miejsce 9)
  • Elastyczność w działaniu (miejsce 10)

Wyniki te można odczytywać jako coraz większą niepewność uczestników dotyczącą przyszłości i zmian, które czekają na rynku pracy. Jako antidotum na tę niepewność uczestnicy badania wskazują kompetencje takie jak gotowość do uczenia się czy otwartość na nowe pomysły i działania. Warto zauważyć, że ta ostatnia kompetencja „skoczyła” z miejsca dwudziestego trzeciego (dzień dzisiejszy) na trzecie (przyszłość).

 

Różnice międzypokoleniowe

Jeśli spojrzymy na wyniki z perspektywy wieku osób badanych to największe różnice zaobserwujemy w następujących obszarach:

  1. Znajomość najnowszych technologii komunikacyjnych jako kompetencji ważnej z perspektywy dnia dzisiejszego, osoby powyżej 50 roku życia oceniają wyżej (4,15) niż osoby poniżej 30 roku życia (3,48).
  2. Osoby powyżej 50 roku życia znacznie bardziej cenią sobie Zdolność planowania i organizowania (4,72) niż osoby poniżej 30 roku życia (4,19).
  3. Umiejętność słuchania oraz zarządzanie emocjami to kompetencje o wiele ważniejsze z perspektywy przyszłości dla osób poniżej 30 roku życia (kolejno 5,4 i 5,11) niż dla osób powyżej 50 roku życia (4,9 i 4,51).

Podsumowanie

Wyniki przeprowadzonego badania wskazują, że największe różnice dotyczące oceny kluczowych kompetencji zarówno z dnia dzisiejszego jak i przyszłości wynikają z formy własności organizacji (państwowa vs. prywatna) oraz miejsca w hierarchii organizacji (specjalista vs. kierownik).

Co ciekawe, wszystkie kompetencje z perspektywy przyszłości zostały ocenione wyżej niż z perspektywy dnia dzisiejszego, co można odczytywać jako ogólną potrzebę rozwoju w kolejnych latach.

Do najważniejszych wniosków zaliczyć trzeba przewidywanie uczestników, że zbliżająca się przyszłość będzie mocno nieprzewidywalna, co sprawi, że cenne staną się kompetencje związane z dostosowywaniem się do zmieniających się okoliczności.

 

opr. Dominik Pieczewski

Strefa wiedzy