Mistrzostwo w zarządzaniu finansami – jak osiągnąć stabilność i wzrost?
Zacznijmy od podstaw, czyli co to i po co to
Zarządzanie finansami to strategiczne podejście do określania, kontrolowania i monitorowania wszystkich zasobów finansowych (przedsiębiorstwa czy instytucji) w celu zrealizowania celów biznesowych.
Zarządzający finansami podejmują decyzje z zakresu finansowania operacyjnej finansowej działalności firmy. Trzy główne funkcje zarządzania finansami to: budżetowanie (planowanie finansowe), realizacja planu finansowego (zapewnienie finansowania) oraz controlling (kontrola realizacji planów finansowych).
Odpowiednie zarządzanie finansami wspomaga realizację innych dziedzin zarządzania, np. zarządzania strategicznego, operacyjnego czy projektami..
Płynnie i stabilnie
Podstawowym zadaniem bieżącego zarządzania finansami jest zapewnienie płynności finansowej, a więc zdolności do bieżącego regulowania zobowiązań, np. handlowych, z tytułu wynagrodzeń wobec pracowników czy regulowania zobowiązań podatkowych. Co robić i czego nie robić, by ją osiągnąć?
- Po pierwsze kontrolować strukturę kapitału pracującego przy pomocy wskaźników płynności bieżącej i podwyższonej. Nieustanne monitorowanie ich wartości pozwala na szybkie interweniowanie w przypadku osiągania przez nie wartości granicznych.
- Kapitał pracujący składa się z czterech głównych pozycji bilansowych: środków pieniężnych, zapasów, należności i zobowiązań bieżących. Zarządzanie płynnością sprowadza się zatem do kontrolowania stanów i rotacji tych pozycji. Interpretacja wyników analizy pod względem przyczyn zmian pozwoli na szybkie reagowanie w przypadku uznania parametrów za niebezpieczne dla płynności finansowej.
- Utrata płynności związana jest z polityką firmy w zakresie udzielanych terminów płatności. Terminy płatności wpływają na poziom należności, tym samym na stan gotówki.
- Podobnie jak należności działa gospodarka magazynowa, czyli zapasy. Brak kontroli i nieoptymalizowanie zapasów surowców, wyrobów gotowych czy, w firmie handlowej, towarów będzie wpływał na ich niekontrolowany wzrost, tym samym na potencjalne problemy z płynnością.
- Częstym powodem utraty płynności jest inwestowanie, np. w środki trwałe lub ich ulepszenie bez zabezpieczenia dodatkowych źródeł finansowania. Działanie takie powoduje zmniejszenie stanu środków pieniężnych w obrocie, tym samym obniżenie lub nawet utratę płynności.
W stronę wzrostu
Zapewnienie płynności finansowej to oczywiście podstawa, ale cele przedsiębiorstwa są bardziej ambitne – chodzi przede wszystkim o maksymalizację jego rynkowej wartości oraz przychodów i zysków. Co robić i czego nie robić, by je osiągać?
- Zarządzanie rentownością, podobnie jak płynnością finansową, należy oprzeć na wyznaczeniu kluczowych wskaźników efektywności (KPI). Jednym z ważniejszych, często używanych parametrów jest EBITDA (wynik przed odsetkami, podatkiem i amortyzacją). Jego wartość pokazuje gotówkę generowaną z działalności operacyjnej, która następnie będzie podzielona na odsetki, czyli wynagrodzenie dla banków za używanie kapitału obcego, podatki i zysk netto.
- Minimalny poziom tego wskaźnika determinowany jest między innymi strukturą finansowania. Jeżeli przedsiębiorstwo używa w znacznej mierze kredytów, pożyczek, czyli zobowiązań obciążonych odsetkami, to minimalny stan powinien zapewnić obsługę zadłużenia. Dopiero po pokryciu odsetek, spłaty bieżących rat kapitałowych i podatków pozostaje kwota zysku do dyspozycji właścicieli. Od nich ostatecznie będzie zależeć, czy wygenerowany zysk zostanie zatrzymany w firmie i przeznaczony na finansowanie wzrostu, czy też zostanie wypłacony w postaci dywidendy.
- Zysk netto zależy zatem od decyzji podejmowanych na dwóch poziomach: operacyjnym, gdzie główna koncentracja wysiłków powinna skupiać się na poszukiwaniu źródeł przychodów przynoszących wysokie marże oraz analizie i optymalizacji, a w niektórych przypadkach redukcji kosztów. Drugi poziom to działalność finansowa, czyli takie zarzadzanie strukturą finansowania, by optymalnie wykorzystywać efekt dźwigni finansowej.
- Strategicznie bardzo ważnym obszarem jest działalność inwestycyjna. Podejmowanie decyzji w tym zakresie wymaga stosowania rachunku opłacalności i umiejętności wielowymiarowej interpretacji wyników. Weryfikacja zamiarów inwestycyjnych poparta obliczeniami zwiększy prawdopodobieństwo sukcesu, a w niektórych przypadkach pozwoli na uniknięcie błędów, które mogłyby prowadzić do zmniejszania zysku.
Bądź mistrzem zarządzania finansami
Trening czyni mistrza! I wiedza. Jedno i drugie zyskują uczestnicy programów Executive MBA GFKM, dzięki warsztatowym, interaktywnym zajęciom prowadzonym przez doświadczonych wykładowców – praktyków zarządzania finansami. Po więcej informacji zapraszamy tu: Studia MBA Executive – GFKM